ratiōnālis , e (ratio), I) zu den Rechnungen gehörig ... ... , Vernunft-, A) im allg. (Ggstz. irrationalis), philosophiae pars rationalis, die Vernunftlehre, Logik, Sen. u. Quint.: medicina, ... ... Theoretiker, Cels. – subst., quaedam rationalia, einiges Logische, Sen. ep. 102, 4. ...
ōrātiōnālis , e (oratio), bloß eine Rede enthaltend, orationales (usus) sunt quibus oratio inest sola, Prisc. praeex. 2. § 8.
ir-ratiōnālis , e (in u. rationalis), I) unvernünftig, Cels., Sen. u.a.: Ggstz. rationalis, Diom. 420, 11 u. 13. Mart. Cap. 4. § ...
ratiōnāliter , Adv. (rationalis), auf vernünftige Weise, vernünftig, Sen. ep. 109, 11. Tert. de anim. 16 u.a.
ratiōnālitās , ātis, f. (rationalis), die Vernünftigkeit, Vernunft, Tert. de anim. 38 extr.
irratiōnāliter , Adv. (irrationalis), unvernünftig, Tert. adv. Marc. 2, 6 u.a.
corratiōnālitās , ātis, f. (con u. rationalitas) = analogia, Augustin. de music. 6, 17.
logica , ae, f. u. logicē , ēs, f ... ... ;ική, sc. τέχνη), die Logik (rein lat. rationalis species philosophiae), Form logica, Boëth. in Cic. top. 1. p ...
sermōnālis , e (sermo), redend (Ggstz. rationalis), deus, Tert. adv. Prax. 5.
ratiōnābilis , e (ratio), I) mit Vernunft begabt, vernünftig, ... ... natura, Sen. de vit. beat. 14, 1 (13, 5); Gertz rationalis: rationabile genus mortalium, Colum.: pars animae, Apul. de dogm. Plat. ...
regiōnāliter , Adv. (regionalis), gegendweise, Apul. de mund. 23. Cael. Aur. de morb. acut. 2, 29, 157 zw. (al. rationaliter).
in-claudibilis (in u. claudo), unschließbar, irrational, Placid. gloss. V, 26, 14.
irratiōnābilis , e, Adi. m. Compar. (in u. ... ... Schriftstellern (zB. Cels. prooem. p. 7, 1 D.) muß dafür irrationalis gelesen werden; s. Spalding Quint. 2, 16, 16.
1. brūtus , a, um (vgl. altind. gurúh, ... ... β) v. allen Tieren, bruta animalia, die unvernünftigen Tiere (Ggstz. rationalis homo, homines), Greg. in Iob 10, 13, 23; 17, 30, ...
alogus , a, um (ἄλογος), I ... ... Steup de Prob. gramm. p. 85). – II) insbes., irrational als. t.t.: a) der Mathem., aloga linea, ...
dē-curro , currī u. (selten) cucurrī, cursum, ere ... ... die rasch über eine Fläche herabgleiten, rasch dahingleiten, est usus quidam irrationalis, quem Graeci ἄλογον τριβήν (regellose Routine) vocant, quā manus in scribendo ...