Online-Bibliothek

Gott ( theos deus) ist ein Name für das ... ... temporis«, 1 perih. 14 f.), wirkt in allem (»Deus est in omnibus rebus, sicut agens adest ... ... frei und zugleich notwendig, d.h. seiner Natur gemäß (»Deus ex solis suae naturae legibus et a nemine coactus agit«, l.c. ...

... I, 15, 1). »In quantum Deus cognoscit suam essentiam, ut sic imitabilem a tali creatura, cognoscit ... ... Logik von PORT ROYAL erklärt: »Idea nomen est ex eorum numero, quae adeo clara sunt, ut ulteriuts explicari per alia non ... ... Gott ist eine Idee »tam cius essentiae, quam omnium, quae ex ipsius essentia necessario sequitur« (l ...

... verwirklichtes Sein. ALANUS AB INSULIS bemerkt: »Solus deus vere existit, id est simpliciter et immobiliter ens, cetera autem vere non ... ... quod est vel esse potest, aut ab altero habet esse, aut esse coepit ex tempore. Omne, quod est aut esse potest, aut habet ... ... tempore. estque vel realis , quam quid habet ex parte rei existens extra causas, vel obiectiva , ...

... zwei Ansichten vertreten: »Quidam dicunt, animam esse compositam ex multis subtilissimis substantiis aceidens quoddam habentibus, quae uniantur et ... ... sive substantia simplex« (Contr. gent. II, 65. 72). »Ex animo et corpore constituitur in unoquoque ... ... Seele eine unkörperliche Substanz (Breviloqu. II, 10). »Facit Deus hominem ex naturis maxime distantibus... coniunctis in unam personam et naturam« ( ...

... multis. Gredo enim id iam satis constare... praeterea ex iis omnibus, quibus ostendi, omnia naturae aeterna quadam neeessitate summaque perfectione procedere ... ... , quae immediate a Deo productae sunt, ea de causa factae essent, ut Deus finem assequeretur suum, tum necessario ultimae, quarum de causa priores ... ... Deinde haec doctrina Dei perfectionem tollit. nam si Deus propter finem agit, aliquid necessario appetit quo caret« ...

... . VALLA bemerkt: »Idem est natura, quod Deus, aut fere idem« (De volupt. I, 13). Nach VANINI ist ... ... LA FORGE erklärt: »Quid enim est natura... nisi iste ordo, secundum quem deus suas creaturas regit« (Tract. XIII, 10). Und ... ... prout respectum habet ad operationes et proprietates«, physisch »essentia composita ex materia et forma seu quidditas speciei« ( ...

... sub specie aeternitatis«, vom Ewigkeitsstandpunkte (s. d.) aus. »Nam ex hoc cognitionis genere oritur laetitia concomitante ... ... hoc est, mentis erga Deum amor intellectualis pars est infiniti amoris, quo Deus se ipsum amat« (l.c. prop. XXXVI). »Hinc sequitur, quod Deus, quatenus se ipsum amat, homines amat, ...

... « (De verit. 11, 11); »quod aliquid per certitudinem sciatur, est ex lumine rationis divinitus interius indito, quo in nobis loquitur Deus« (l.c. 11, 1 ad 13). ... ... lumine ducitur.« GOCLEN bemerkt: »Pater ille luminum Deus, qui luce sua humanas mentes collustrat« (Lex ...

... bietet die Gewähr für die Realität der Objecte. »Atqui cum Deus non sit fallax, omnino manifestum est, illum nec per se immediate istas ... ... a sensibus, vel ab imaginandi facultate, sed a solo intellectu percipi, nec ex eo percipi, quod tangantur aut videantur, sed ...

Denken : 1) im allgemein-populären Sinne ... ... denkt Unendliches auf unendliche Weise, indem er sein eigenes Wesen denkt. »Deus enim infinita infinitis modis cogitare, sive ideam suae essentiae et omnium, quae necessario ex ea sequuntur, formare potest« (l.c. prop. III, dem.). Das ...

... habet inadaequatas, non potest absolute dici ex virtute agere. sed tantum quatenus determinatur ex eo, quod intelligit« (l. c. prop. XXIII). »Ex virtute absolute agere nihil aliud in nobis est, quam ex ductu rationis agere, vivere, suum esse conservare (haec tria idem significant ...

... actus impotentiae deperditivus propriae entitatis, sive essentialis sive accidentalis, sive ex toto sive ex parte, et receptio alienae« (Dial. I, 6). DESCARTES nennt ... ... anima nostra eas tales non faciat, quales sunt, et semper eas recipiat ex rebus per illas repraesentatis« ( ... ... seu minus ab iisdem patitur« (l.c. prop. VI). »Deus expers est passionum« (l.c ...

... ... agnoscimus fieri non posse, ut ex nihilo aliquid fiat, tunc propositio haec Ex nihilo nihil fit non tamquam res aliqua existens, ... ... des choses, leur vérité ne cesserait point d'être...« (De l'ex. de Dieu P. 143). GASSENDI unterscheidet. 1) »Veritas existentiae ...

... necessario etiam adesse« (l. c. I, 52). »Ex quolibet attributo substantia cognoscitur« (l. c. ... ... Si darentur plures distinctae, deberent inter se distingui vel ex diversitate attributorum., vel ex diversitate affectionum. Si tantum ex diversitate attributorum, concedetur ergo, non dari nisi unam eiusdem attributi ...

... X, 8 ad 1). GOCLEN spricht von »intellectus practicus«, »qui ex principiis practicis colligit praktika « (Lex. philos. p. 248). MICRAELIUS ... ... GASSENDI ist die »ratio« »facultas ratiocinandi seu iudicandi ac unam rem inferendi ex alia« (Philos. Ep. synt. III, 6, p ...

... seiend. »Per aeternitatem intelligo ipsam existentium, quatenus ex sola rei aeternae definitione necessario sequi concipitur« (Eth. I, def. ... ... die Attribute (s. d.) der göttlichen Substanz sind ewig. »Deus sive omnia Dei attributa sunt aeterna« (l.c. prop. ... ... existere, vel quatenus ipsas in Deo contineri et ex naturae divinae necessitate consequi concipimus. Quae autem hoc secundo ...

... ut nomen infiniti soli Deo reservemus, quia in eo solo omni ex parte, non modo nullos limites agnoscimus, sed etiam positive nullos esse intelligimus. tum etiam, quia non eodem modo positive intelligimus, alias res aliqua ex parte limitibus carere, sed negative tantum eorum limites, si ...

Gewißheit (certitudo) ist das »sichere«, feste ... ... . d.), dem natürlichen Erkenntnisvermögen (»quod aliquid per certitudinem sciatur, est ex lumine rationis divinitus interius indito, quo in nobis loquitur Deus«, Verit. 11, 1 ad 13). – NICOLAUS CUSANUS erklärt: »Nihil ...

... der »Schöpfung aus nichts« (»ex nihilo«) ist ein biblischer ( ex ouk ontôn , Marc. VII, ... ... « wird gesagt, Gott habe den Erdkreis »ex materia invisa« geschaffen (Lib. sap. XI, ... ... auch THOMAS (Contr. gent. II, 38). »Creare« ist »aliquid ex nihilo facere« (Sum. th. I, 45, ...

... Scholastiker , auch Mystiker , wie BONAVENTURA, welcher bemerkt: »Facit Deus hominem ex naturis maxime distantibus (corpore et anima) coniunctis in unam personam ... ... a se mutuo realiter esse distinctas, ex hoc solo, quod unam absque altera clare et distincte intelligere possimus. – Itemque ex hoc solo, quod unusquisque ...