Online-Bibliothek

Eerste Akt

[7] An enen fröhen Wintermorgen in'n Februor. De Späldäl is düüster. Man höört de Fru in de Koek pultern un klappern. Wenn de Vörhang uphievt is, klingelt dat Telefoon.

BAHNWERTER roppt van rechts ut de Doer, ut de nu en Lichtschien up de Späldäl fallt. Fru, dat klingelt!

De Fru in de Koek lett sik nix marken. Dat Telefoon klingelt duller.

BAHNWERTER en groten starken Mann mit'n roodbrunen Backenbort, stört, bloot mit en Büx an, en Handdook in de Hand, ut de Doer rechts na de Doer links roever, de he argerlich upritt. Gottsdunner, Wiev, woor stickst du denn? Dat Telefoon klingelt as unklook! He dröögt sik mit dat Handdook af.

FRU ut de Koek. Denn gah doch ran! Wat roppst' mi denn?

BAHNWERTER peddt wütig mit'n Foot up. Sühst doch, dat ik mi noch nich afdröögt hebb!

Dat Telefoon klingelt al wedder.

FRU. Och, dorüm kannst' doch ant Telefoon gahn, dat lettst du di doch sünst nich nähmen. Gah man to!

BAHNWERTER rivt sik wütig den Hals. Ganz natt bün ik noch –

FRU. Na, de Näs ward di dorvan nich gliek affreren!

BAHNWERTER geiht argerlich ant Telefoon. So'n Tüünkraam! Roppt in den Apparaat. Ja – hier! – Ja, Herr Vorsteher! 'n Morgen, Herr Vorsteher! Hoogdüütsch mit nedderdüütsche Utspraak.

FRU kummt in de Koekendoer, is noch in'n Uennerrock, en Wulljack oever de Nacht jack un en Schört. Nanu, wat will denn de Vörsteher al so fröh?

BAHNWERTER jümmer in dat Telefoon rin. Ja, Herr Vorsteher – Was meinen Herr Vorsteher? – – Och so – der Herr Bahnmeister! Was der Herr Bahnmeister gestern abend hier gewesen is? Jawoll, Herr Vorsteher, der Herr Bahnmeister war gestern abend hier.

FRU. Wat? De Bahnmeester? Wat is denn mit den Bahnmeester?

BAHNWERTER to de Fru. Holl't Muul! Wedder int Telefoon. Nee, nee, Herr Vorsteher, enschulligen man, ich meinte bloß[7] mein Frau, die tüünt ümmer mank. – Jawoll, Herr Vorsteher, so en büschen na fiev war der Herr Bahnmeister hier.

FRU. Dat is al vör fiev wäst.

BAHNWERTER givt ehr mit Handen un Föten to verstahn, se sall still sien. Jä, Herr Vorsteher – ä – so genau kann ich dat nich mehr sagen; – abers ich glaube, es is so zwüschen sieben un acht gewesen, – kann auch sein, al gegen Klock acht, dat der Herr Bahnmeister wieder weggegangen is. – – – Jawoll, Herr Vorsteher, es war al stickendüüster, und wir haben uns auch gewundert, – und meine Frau meinte auch – – Jawoll – gewiß, Herr Vorsteher, nach der Stadt zurück is der Herr Bahnmeister gegangen, – un – – – Jawoll, Herr Vorsteher, ich bün noch eine ganze Strecke mitgegangen, – bis an die alte Eiche, da wo der Feldweg anfängt, un von da an is der Herr Bahnmeister allein – – – Ja, gewiß, Herr Vorsteher, an der Strecke längs is er gegangen, und ich hab ihm noch mein Laterne mitgegeben. – – – Warum er nicht die Schassee – – – jä, das kann ich auch nich sagen; der Herr Bahnmeister ging ja ümmer die Strecke längs. – – – Ach nee, Herr Vorsteher, is ja woll nich moeglich! – Nich nach Haus gekommen – der Herr Bahnmeister is noch nich zu Haus?

FRU geiht neger ran. Wat? De Bahnmeester is nich na Huus kamen –?

BAHNWERTER winkt ehr af un sprickt wider int Telefoon rin. Jä, Herr Vorsteher, wo soll der Herr Bahnmeister denn abgeblieben sein? – – Verunglückt, meinen Sie, Herr Vorsteher? Och nee, kann ja nich angehen, is ja gar nich moeglich! Um die Zeit fährt ja gar kein Zug, da kann doch –

FRU upgerägt. He kann in'n Kanaal fullen sien – He kann bi de Brügg in'n Düüstern den Weg verlaren hebben – he hadd jo doch fix enen in'n Kopp van dinen Grog –

BAHNWERTER de ehr vergävs to'n Stillswigen bringen wull. Enschulligen, Herr Vorsteher, ich hab nich verstanden, mein Frau snackt ümmer damank! – – – Ach so! – Jä, das wäre ja abers schrecklich, das kann ich mir auch meist gar nich denken! Der Herr Bahnmeister kennt doch die Strecke wie seine Westentasche, und ein Laterne hatte er ja auch – – – Ja, ja, gewiss, Herr Vorsteher, wo soll der Herr Bahnmeister sonst abgeblieben sein! – Jawoll, Herr Vorsteher, so gegen Klock acht – so dreiviertel rum kann's gewesen sein, daß er wegging![8] – – Ja, bis an die alte Eiche beim Feldweg bin ich mitgegangen. – – Jawoll, Herr Vorsteher, das werde ich, tun! Jawoll! 'n Morgen, Herr Vorsteher! Hangt den Hörer wedder an.

FRU dicht bi em. De Bahnmeester is nich na Huus kamen?

BAHNWERTER dröögt sik de Stern af. Nee, dat hest' jo al höört! Weet de Düvel, woornäven de afbläven is!

FRU. O Gott, denn is he bi de Brügg in'n Kanaal geraden –

BAHNWERTER geiht na rechts. Och, Tüünkraam! Wat süll he woll!

FRU faat't em an'n Arm. Wat hest du em denn alleen bet na de Brügg lopen laten! Du hest doch sehn, dat he duun weer! Keen Hand vör Ogen kunn man sehn, so düüster weer't! Wat büst' denn nich bet an de Brügg mit em gahn!?

BAHNWERTER argerlich. Ik hebb di jo al gistern avend seggt, dat he mi sülvst trüggschickt hett! Verdammi! Laat doch dien verdreihtes Gesabbel! He ward sik woll wedder anfinden! 'keen weet, woornäven de mit sin'n Kliester sitten bläven is! He geiht in de Slaapstuuv.

FRU grippt sik an'n Kopp. Och du leve Gott! ik weet gor nich – In de Koek kaakt wat oever.

FRU. Hu – dat Kaffewater! Se geiht gau in de Koek.

BAHNWERTER hett de West oevertrocken un kummt nu mit de Lamp, de he up den Disch stellt, rin. He treckt ook den Deenstrock an, de an de Doer hangt, un sett't sik up dat Sofa. Blangen dat Sofa staht sien Stäveln, he nimmt enen dorvan, um em antotrecken, kummt aver dorbi int Gruveln; kickt stiev vör sik hen, den Stävel in de Hand.

FRU bringt Kaffeköpp ut de Koek up den Disch. Un wenn de Bahnmeester nu nich verunglückt is, woornäven süll he denn oever Nacht afbläven sien?

BAHNWERTER verfeert sik, groelt ehr an. Kann i k dat weten? Wat fraagst' mi denn?

FRU. Nanu! Dorum bruukst' doch nich glieks as'n Oss loostobölken! Ik fraag man –

BAHNWERTER treckt de Stäveln an. Un wenn he verunglückt is, denn –

FRU wieldeß se na Koek geiht. – denn hest du dor mit schuld an! Wat büst' nich bet an de Brügg mitgahn![9]

BAHNWERTER groelt. Wullt du dien dummerhaftig Muul hollen, Wiev! Ik hebb di doch al gistern avend seggt, dat he mi sülvst trüggschickt hett. Kannst' denn nich hören! He snitt Brood af un besmärt dat.

FRU kummt mit de Kaffekann, gütt in un sett't sik vör den Disch. Wat hest du denn den Vörsteher dat nich vertellt, dat de Bahnmeester 'n Lütten in'n Kopp hadd?

BAHNWERTER itt un drinkt. Dat woer noch schöner! Wat geiht dat den Vörsteher an!

FRU. Wenn man allens seggt, mutt man dat ook seggen. He weer fix duun. He stünn jo nich fast up de Been. Du hest em ook wohrschienlich den Grog to stark anröögt, glööv ik.

BAHNWERTER. Wohr du man dien dwatsch Muulwark, versteihst' mi! Nu is gor mien Grog noch schuld an allens, – wat!? Wo kann ik denn van min'n Vörgesetten vertellen, he is besapen wäst! Dat sünd al so'n Saken, van de du keen Begriep hest. Dor quäl du di man gor nich um! Höörst'!

FRU. Wenn dor en Unglück passiert is, mutt man doch to bidrägen, dat dor Klorheit rinkummt.

BAHNWERTER. Hett di denn al een seggt, dat würklich wat schehn is? Hä? Keen Minsch weet, woor de Bahnmeester afbläven is. Vellicht slöppt he enerwägens sin'n Boots ut, un ik verteil wieldeß, he is besapen wäst. Wat?

FRU nadenkern. Nu nee, nu nee! Dat geiht jo nich. Solang man nix för wiss weet, kann man jo dor nix van seggen. Aver wenn dat nu doch wohr is, wenn he würklich – Holt de Hand vör de Ogen, wenerlich. O Gott nee! Dat woer doch to schrecklich! So'n goden Mann!

BAHNWERTER suggt an de Kaffetass. Hm – tjä – dat woer schaad um em; he weer en goden Vörgesetten!

En Fotografi fallt van de Wand, dat Glas klerrt.

FRU kriescht un kummt in Enn, wiest up de frie Städ an de Wand. Den Bahnmeester sien Bild is daalfullen!

BAHNWERTER kickt sturr mit apen Mund ook dorhen. Wa – wa – wat? Den Bahn – meester – den Bahnmeester – sien Bild –

FRU nimmt dat Bild up. Jo, sien Bild is daalfullen. Dat Glas is twei. Givt dat em.[10]

BAHNWERTER. Wo kann denn dat Bild daalfallen; de Nagel sitt doch noch.

FRU. Dat Uphengsel is afräten.

BAHNWERTER kickt to. Och so! Dat hett he woll gistern avend mit sien dunen Polen tweipuult. He hadd dat jo eenmaal in de Hand un maak sin'n Snack doroever.

FRU. Wenn dat man nich wat to bedüden hett?

BAHNWERTER givt ehr dat Bild trügg. Wat süll dat wider to bedüden hebben! Tüün man nich! Sühst jo, worum dat daalfullen is.

FRU leggt dat Bild up de Komood, sett't sik wedder un wischt sik de Ogen. O nee! Wenn du doch bloot bet na de Brügg mitgahn woerst, denn künn man doch doroever ganz ruhig sien!

BAHNWERTER steiht up. Fangst' al wedder dorvan an! Ik hebb dat jo wullt, he wull dat aver nich. Dat weer em woll schaneerlich; he wull sik dat woll nich so ankamen laten, dat he bannig en'n in de Kist hadd. Bi de ole Eek, dor woor de Feldweg anfangen deit, säd he miteens: Nu gävt S' mi man de Lücht, un maakt S' man, dat Se wedder na Huus kaamt, ik find nu sach alleen na Stadd. Ik kann mi em doch nich up de Nack setten, wenn he't nich hebben will. Wenn em nu wat tostött is, – mi sall't ook leed doon! So'n Bahnmeester krieg ik miendaag nich wedder. Wat hebb ik nich all Goods van em hatt! Wenn he di domaals nicht torädt hadd, wöördst du di doch ut di sülvst nich um mi quält hebben, as mi mien Olsch storven weer.

FRU. De twee Johren, de ik bi Bahnmeesters in Deenst wäst bün, sünd mien besten wäst. Bloot schaad, dat de Fru jümmer krank weer. Wat hebbt wi nich allens van jem hatt! He hadd ook sach maal dorför spraken, dat du wedder na Stadd kamen woerst.

BAHNWERTER an'n Aven. Jä, dat hadd he jo doon künnt. Dat schien em jo aver meist nich to passen.

FRU dreiht sik na em um. Nanu, wat süll he denn dorbi hatt hebben?

BAHNWERTER treckt de Schullern hoog. Dat weet ik nich. Ik hebb em dat faken genoog andüüd't. Aver mi weer dat jümmer so, as wenn he dor nich recht up biten wull.

FRU. Och – denn is dor bloot keen Gelägenheit to wäst. Wat süll he dorbi hatt hebben, di dat aftoslaan?! Dat glöövst' doch sülvst nich.[11]

BAHNWERTER. Hm – tjä – na – nu ward he sach nix mehr doon koenen –

FRU. Nanu, weest du dat miteens so wiss?

BAHNWERTER nimmt sien korte Piep van de Komood un rookt. Tüünkraam! Ik meen man, wenn em wat tostött is. Du glöövst dor jo mehr an as ik.

FRU na en korte Wiel. Ik will di maal wat seggen: Wenn du gistern avend so hen na fiev man na Stadd gahn woerst un nich den Infall krägen haddst, wedder umtokehren, denn woer dat allens ook sach nich so kamen.

BAHNWERTER. Wat? Wenn ik – Wat hett denn dat dormit to doon?

FRU. Dat hett en'n ganzen Barg dormit to doon. Ik wöörd den Bahnmeester nich so'n starken Grog trechtmaakt hebben as du.

BAHNWERTER höhnschen. Nä, bewohre! Du haddst em Zuckerwater to supen gäven! Dat versteiht sik! Hm – tjä – na –

FRU. Ik weet jo ook, dat he so'n starken Grog nich verdrägen kann.

BAHNWERTER. Dat mutt he doch ook alleen weten. Wat suppt he em denn! He wöörd dat ook sach seggt hebben, wenn de Grog em to stark wäst woer.

FRU. Dat kunn man jo rüken.

BAHNWERTER. Och, wat versteiht dien Näs van Grog! Dat ik wedder umkehren wöörd gistern avend, as de Bahnmeester hier noch kort vör Düüsterwarden to Besöök keem, dat hest' aver nich rüken kunnt. Hä! hä! hä! Ik hebb dat aver ünnerwägens raken, dat wi hogen Besöök krägen hadden, dorüm bün ik gau wedder umkehrt. Hä! hä! hä! de doesigen Gesichten van ju, as ik miteens rinkeem: 'n Avend, Herr Bahnmeister! So dumm hest du miendaag noch, nicht utsehn. Dat hest' di woll nich dacht, dat sowatt schehn kunn! Wat?

FRU. Nee, wo süll ik denn! Du weerst doch egens um den Kaffe na Stadd gahn. Wenn he nu hüüt morgen to dünn is, denn is dat dien Schuld. Ik kann ook gor nich begripen, wat di mit'n Maal för Grappen kaamt!

BAHNWERTER. Hä! hä! djä, weest du, ik kreeg miteens so'n Witterung. Vellicht leeg dat an'n Wind. So'n fine Näs hest' mi sach nich totruut, – wat? Du kreegst jo orndlich en roden Kopp vör Arger.[12]

FRU. Och, du Tweernbüdel, maak di man nich so wichtig, as wenn du Gras wassen hören künnst! Ik glööv, du hest dat wußt, dat de Bahnmeester kamen wull.

BAHNWERTER sett't sik wedder int Sofa mit de Piep. So? Wat du slau büst! Wenn ik wußt hadd, dat de Bahnmeester keem, denn woer ik doch gor nich eerst weggahn. Bi mi hett he sik doch siendaag nich anmellt.

FRU kickt em scharp an. Glöövst du denn, bi mi?

BAHNWERTER treckt de Schullern hoog. Tjä! Mien Naam is Haas, ik weet van nix! Ik weet bloot, dat sik dat al'n poor Maal so drapen hett, dat de Bahnmeester hier wäst weer, wenn ik in de Stadd wat besorgen deed.

FRU. Wat du seggst! Wat för'n ool Klatschmuul hett di denn dat up de Mau bunden?

BAHNWERTER. Wat is denn ook dorbi! Bahnmeesters hebbt jo beid väl van di hollen. Is doch dorbi nich to verwunnern, dat he sik maal na di umkiken deit hier buten mang de Fuhren! Hm – tjä – na –

FRU. Ik glööv, Keerl, du büst up din'n Bahnmeester eifersüchtig! Denn süllst du di aver wat schamen!

BAHNWERTER. Wat? Nu sleit't dörteihn! Ik up min'n goden Bahnmeester eifersüchtig? Un denn wägen di? Na, höör maal! Kannst mi geern maal Oß heten, aver bloot nich so'n groten. Ik eifersüchtig mit föftig Johren noch? Dat's to'n Lachen! O ha!

FRU. Dat woer't ook! Wat de Bahnmeester sik woll lachen wöörd, wenn ik em dat vertellen deed. Doodlachen wöörd de sik.

BAHNWERTER. So! Dat ward he –

FRU luurt. Wat ward he?

BAHNWERTER rookt grote Wulken. Nix ward he! Laat den Tüünkraam! Schaad bloot, dat uns' Jung mit teihn Monaten storven is!

FRU. Uns' Jung? Wat sall denn dat dode Kind hier mank?

BAHNWERTER. Tjä, ik denk man, wenn den Bahnmeester nu würklich wat tostott sien süll, – he is doch Paad to dat Goer, un dat wöörd doch na em Arthur ropen, – ik meen nu man, denn hadden wi doch jümmer noch en Andenken an den goden Mann hatt, wenn wi unsen Jung nöömt hadden. Hm – tjä – na – dat meen ik man![13]

FRU steiht up. Wat'n dumm Tüüg! Snuckert. Uns' lütt – söte – Jung –

BAHNWERTER. Nu fang man noch an to hulen, jo! Dormit kriggst' em doch nich wedder – din'n B – Bengel!

FRU snuckert in ehr Schört.

Paus.

BAHNWERTER. Hm – tjä – weest du: Arthur, dat weer egentlich en väl to finen Naam för'n Bahnwerterjung. So'n Bahnwerterjung de heet höögstens August – Korl – Franz – Fiedje – Hein odder maal Teetje un Willi – aver Arthur – hm – na, du hest dat jo so hebben wullt, dat he na den Bahnmeester heten sull.

FRU dröögt de Ogen. Wenn di dat nich na de Mütz wäst is, denn haddst' em jo anners döpen laten künnt. För mienwägen hadd he Torfkopp heten künnt, denn hadd he ganz genau na di heten.

BAHNWERTER. Hä! hä! hä! Fangst' nu an to schimpen?! Eerst Rägen un denn Gewidder – dat stimmt nich.

FRU. En groten Schaapskopp büst du! Meenst', ik mark nich, ut wat för'n Lock de Wind weiht? Ha! Du hest di van Klatschwiver den Kopp verkilen laten! Dat du so doemlich woerst, hadd ik meist nich dacht! Dat will ik di aver seggen: Wenn den Bahnmeester wat tostött is, denn vertell ik, dat du em mit din'n verfluchten Grog besapen maakt hest! Se nimmt de Kaffekann un geiht in de Koek dormit.

BAHNWERTER kummt in Enn un ballert mit de Fuust up den Disch. Dat du di nich unnersteihst, Wiev!

FRU kummt trügg. Nu graad segg ik't! To all de Lüüd segg ik't! Oeverher verteil ik't! Du hest em besapen maakt! Wedder mit Brood un Botter in de Koek.

BAHNWERTER wütig. Un ik segg di: Wenn du din'n Sabbel nich hollst, denn – denn back ik di mit de Fuust en'n Plaaster up! Mark di dat! Denn lehrst' mi maal van'n anner Sied kennen.

FRU wedder rin, nimmt de Köpp. Ha, di kenn ik al lang! Du maakst mi nich bang!

Buten Signaalklocken.

BAHNWERTER nimmt sien Mütz. Ik glööv, du kennst mi doch nich so ganz, – sünst Hm – tjä – na – dat ward sik finden. Geiht na achtern up den Fluur.

FRU steiht midden in de Stuuv un kickt em na. Ik glööv meist, de weet mehr, as he seggt! – Aver – dat mutt ik ruutkrigen!