Online-Bibliothek

Veerde Akt

[39] Een Wäk later so hen na Fröjohrsanfang. Wenn de Vörhang hooggeiht, klingelt dat Telefoon.

FRU kummt ut de Koek un sprickt int Telefoon. Ja – hier! Lacht. Dag ook. Jowoll, Herr Lühring! – – – Jo, deit mi ook leed, ik kunn aver nich ut'n Huus kamen. Ik weet nich, wat mien Olen upstunns hett, de lett mi nich weg; de weet dat jümmer so antostellen, dat he na Stadd kummt, wenn dat nödig ist. – – – Jo, ik weet nich, al de ganze Wäk sied den Bahnmeester sin Greffnis maakt he dat so. – – – So, Se hebbt bet hüüt Namiddag Tied. – – – Jo, ik will maal sehn, wat ik noch wegkamen kann.

HOLTVAAGT is wieldeß in de Koekendoer träden un höört to.

FRU de em nich wies ward. Jo, ik kaam denn so gegen Klock ölven. – – – Jo, man to; Se koent jo so lang dor töven. – – – Och, wenn he mi nich weglaten will, gah ik ut'n Finster, odder ik gah glieks weg, solang he noch up Streck is. – – – Dat will ik man doon. 'dschüüß ook, Herr Lühring! Hengt an, dreiht sik um un fohrt mit'n Schri tosaam, as se den Holtvaagt stahn süht.

HOLTVAAGT geiht rin. Goden Morgen ook, mien Deern!

FRU kummt wedder in Verfaat. Dat du en'n ook jümmer un jümmer so verjagen mußt, Ohm! O nee ook!

HOLTVAAGT. Dat ik di ook jümmer un jümmer as de Katt bi'n verbaden Melkputt to faten krigen mutt!

FRU brutt. Ik do nix Unrechts!

HOLTVAAGT. Bewohre! Du deist bloot, wat di Hoeg maakt, wat dat nu recht odder unrecht is, dat maakt di keen Koppwehdaag!

FRU. Ik bün ook oold noog, dat alleen to weten. Dien Vörmundschopp bruuk ik al soeven Johren nich mehr.[40]

HOLTVAAGT. Du bruukst ehr nich, aver du künnst ehr bruken. Du weeßt doch ook, wat ik din'n Vader up'n Dodenbedd tolaavt hebb: för di uttokiken, solang mi de Ogen apen staht. Un dat holl ik.

FRU dreiht sik brutt af un geiht ant Finster. Solang ik en unmündig Goer weer, hebb ik dat gellen laten; aver nu mit achtuntwintig Johren ward ik woll sach för mi alleen utkiken koenen.

HOLTVAAGT. In gewisse Saken blivst du alltied en Goer.

FRU trampt mit den Foot un kickt ut'n Finster.

HOLTVAAGT geiht an den Disch. Schaamst' di gor nich, mit den olen Gladdsnacker, den Lühring, so oever din'n olen ehrlichen un goden Mann to räden?!

FRU. Jo, en schönen goden Mann is dat, de mi mit sien dummerhaftige Iversüük plagen deit.

HOLTVAAGT. Du hest woll nix dorbi daan, dat he dat woorden is?

FRU. Nee, dat bildt he sik allens in.

HOLTVAAGT. So! Un wat ik hier upstunns to hören krägen hebb, dat hebb ik mi denn jo woll ook inbildt.

FRU. Wat du woll höört hest! Ik hebb bloot vertellt, dat he mi sied den Bahnmeester sien Greffnis nich mehr na Stadd lett.

HOLTVAAGT. Dor deit he recht in.

FRU. Jowoll! Een Kreih hackt de anner de Ogen nich ut! Du mußt jo ook all sien Dummerhaftigkeiten goodheten. Aver ik laat mi dat nich gefallen, dat ji all up mi rumhackt. Midden in de Stuuv. Un ik laat mi van em hier nich as'n Slaav fasthollen!

HOLTVAAGT. Du büst en ballstürig Goer, dat nich weet, wat dat deit.

FRU. Wat do ik denn?

HOLTVAAGT neeg bi ehr. Mit Düvel un Dood drivst' dien Späl, bet du enes Daags maal wat anricht't hest, dat di sülvst bang ward vör dien Natuur.

FRU will sik brutt van em wegdreihn. Och, wat du man jümmer hest! So'n olen Quatsch![41]

HOLTVAAGT holt ehr an'n Handgelenk fast. Hier blivst' un tohöörst', wat ik di segg!

FRU dreiht sik vull Trotsch van em af. Behannel mi nich as en Goer! Ik laat mi dat nich gefallen! Laat mi loos!

HOLTVAAGT holt ehr fast. Wenn du up dat nich höörst, wat ik di segg, denn ward di dat noch maal van en anner Sied biböögt, de di aver noch faster anfaten deit as ik. Dat mark di!

FRU. Pah! Bang maken gellt nich!

HOLTVAAGT. Hier bi ju in'n Huus luurt mi al sied enige Wäken ut jede Huuk wat Leegs un Düüsteres an, för dat ik ken'n Namen hebb.

FRU. Hier is wider nix loos, as dat he sin'n Rapps krägen hett sied den Dag, as de Bahnmeester verunglückt is.

HOLTVAAGT. Dor haddst' oever nadenken sullt, up wat för'n Wies dat tosaamkamen sien künn! Aver nadenken deist' nich, bloot dumm Tüüg maken, dat man en ganz Dorp dormit kleden künn. Un dat de Bahnmeester starven muß, dat hebb ik all lang vörher wußt.

FRU minnachtig. Ooch! Nu kumm man ook noch mit din'n olen Spökenkraam! Dor kannst' mi doch nich mit bang maken! Dor lacht di jo doch jede vernünftige Minsch mit ut!

HOLTVAAGT. Jo, Lüüd, de de Wohrheit seggt, wardt oeverher as Narren utlacht, bloot de Gladdsnackers un Loegenbüdels, de de Minschen jem ehr egen Dummerhaftigkeiten un Undoegden as rore Saken un hillige Dingen anprisen doot, de staht in hoog Ansehn. Du hest dat jo belävt, dat dat so kamen ist mit den Bahnmeester, as ik dat vörutsehn hebb.

FRU. Dat kann jede Hansnarr achteran seggen. Bliev mi doch mit den Kraam van'n Liev!

HOLTVAAGT luud un drang. Un ik segg di: Wenn du dien leeg Späl noch wider bedriven deist un nich bitiden bidreihst, denn so kann hier noch mehr passiren.

FRU. Wenn wat passiert, is dat nich mien Schuld, denn hett he schuld! Wat rädt he sik all för malles Tüüg in! Du süllst man weten, wat he mi verläden Wäk hier för dulle Dingen an'n Kopp smäten hett, as ik van den Bahnmeester sien Greffnis keem. Un[42] dat bloot, wiel sik de Bahnmeester hier de Näs bekielt hett un ut sin'n dunen Kopp ruut allerhand Hahnjökelkraam an'n Dag gäven hett, bi dat sik keen vernünftige Minsch wat denken deit.

HOLTVAAGT. Dune spräkt de Wohrheit.

FRU. De hebb ik em seggt. Dat hett hulpen.

HOLTVAAGT. Wenn dat man würklich de Wohrheit wäst is, denn woer dat jo heel good. Bloot – up dat Flach büst du mi nich säker.

FRU. Ik hebb nix mit den Bahnmeester hatt.

HOLTVAAGT. So! Un wat lööp he hier? Woornäven 'n Voß loppt, sünd Höhner to krigen.

FRU. Dat he mi nalopen is, dat stried ik nich af, aver dormit is doch nich bewiest, dat ik mi mit em inlaten hebb. Dat sünd stinkige Loegens!

HOLTVAAGT. Ji wardt ju wohrt hebben, Tügen dortotoropen. Lest is dat jo so dull woorden, dat gor de ool unbedarvte Jörs dat markt hett.

FRU. Den hett en ool Klatschmuul uphißt.

HOLTVAAGT. Kann ook sien. Ik maak mi Sorg um den olen goden Jung. De leste Tied will he mi gor nich gefallen.

FRU. Nee, mi al lang nich. Nu fangt he ook noch dat Supen an. Dat ward jümmer bäter.

HOLTVAAGT. Wenn so'n nüchtern Mann, de siendaag nich väl um Koem gäven hett, miteens dat Suppen anfangt, denn will he sik dormit bedüsen. Den goden Jörs quält wat in'n Binnersten.

FRU tuckt mit de Schuller. Dat is sien Saak. Dor hebb ik nix to daan.

HOLTVAAGT. Kiek mi maal an, Deern! Jo! Faat't ehr wedder bi de Hand.

FRU will sik loosmaken. Och, ik hebb dat Gedroen un Getüün oever. Laat mi loos!

HOLTVAAGT dwingt ehr in de Kne, mit Dunnerstimm. Ankiken sallst' mi, verdreihte Deern! Oog in Oog sallst' mit mi stahn un mi Bescheed doon up mien Gewetensfraag: Wän sien is dat Kind wäst?[43]

FRU wingert un wentert ünner den Olen sien faste Mannshand. Ohm, laat mi loos! Auuu, Ohm! Du deist mi weh! Ik bidd di, Ohm Holtvaagt, laat mi loos!

HOLTVAAGT dorch de Tähnen. Du uprüttsig Goer! Ik süll di as en dulle Katt dat Gnick umdreihn, ehrer du en'n grundgoden Keerl to Grund richten deist, aver oever di to richten, is en'n annern sien Saak.

FRU halv wenerlich, halv vull Trotsch ünner sien Fuust. Laat mi loos, Ohm! Wat fallt di in! Wenn du mi nich looslettst, roop ik um Hölp!

HOLTVAAGT ritt ehr wedder in de Höögd. Kannst du mi up mien Fraag keen Antwoord gäven? Kannst du mi nich int Oog sehn? Denn is dien Geweten nich rein. Denn is dor ook wat an, mit dat de ool gode Jörs sik quälen deit. Denn best du em ook mit dat Goer ansmärt. Un denn verstah ik ook, worum du di miteens so um den Bahnwerter Jörs hebben kunnst, de anner Tied kuum för di en'n Blick weert wäst woer.

FRU jaulich. So'n Gemeenheit – o nee! – mi sowat antohechen! O – wenn ik bloot wüß, welkeen dat upbrocht hett, den wöörd ik vör Gericht trecken noch hüüt un düssen Dag!

HOLTVAAGT. Frei du di, wenn du nich vör Gericht to stahn hest. Dien smucke Bahnmeester hett jo sien Betahlung al weg. Den hett de gröttere Bahnmeester, de oever uns' Lävensbahn kummandiert, to rechte Tied an de Kant brocht.

FRU as baven. Wat kann ik dorför, wenn he mi nalopen is!

HOLTVAAGT. Wat? Wullt du mi vertellen, dat sik en anstennig Wiev ken'n Keerl van'n Liev hollen künn? Wenn di dat nich ook na de Mütz wäst woer, hadd he dat lang laten. Ik segg di dat aver nu noch maal: Nimm dat leste bäten, wat noch good in di is, tosaam! Nu dat de Bahnmeester dood is, ward di noch maal Gelägenheit baden, wedder up rechte Wägen to gahn. Verstah dat richtig un riet di tosaam! Dat künn noch graad Tied sien.

FRU. Ik hebb nix Unrechts daan! Ken'n Minschen hebb ik wat Unrechts daan! Klatsch un Loegens is allens!

HOLTVAAGT. Du bittst di ook sach ehrer de Tung af, ehrer du dat togivst. Maak dat mit di sülvst af, wenn du vor mi dien Binnerst versluten deist. Upbräken kann ik di jo nich as en Laad un en[44] Schapp. Ganz dood ward jo woll de Gewetensstimm noch nich in di sien. Versöök dat doch noch maal, dat Lege, wat die daaltrecken will, ünner de Fööt to krigen. Vellicht is doch noch gegen dat antogahn, wat sik al so düüster bi mi anseggt hett. Lett ehr loos.

FRU wütig. Du hest'n Vagel! Trotschig na Koek rin, sleit de Doer achter sik to.

HOLTVAAGT schüddelt den Kopp un kickt nadenkern vör sik hen. Nix to maken. Allens geiht sinen Gang. Geiht mit swore Schräd na achtern.

BOTTERWIEV mit ehr Kiep up den Puckel kummt em achtern in de Mööt. Ah – 'n Morgen ook! Nanu! Lööst wi twe uns hier al wedder maal af as Dag un Düüster.

HOLTVAAGT eernst. Dat is sach so, Bottermeiersch; aver Se sünd dat Düüster. Ruut.

BOTTERWIEV sett't de Kiep up de Avenbank. Hallo! Wat is denn mit em hüüt?! De maakt jo en Snuut as de Likenfru bi'n Dodenwaschen! Kickt rum. Hallo! Botterfru!

FRU kummt wedder rin, noch in Raasch. Wat? Du kummst mi wedder mit dien Botter in de Doer? Ruut! Bi mi best' utbottert! Verkööp dien Botter annerwägen!

BOTTERWIEV verbaast. Wat is loos? – wat –

FRU de nu al ehren Grull up dat Botterwiev looslett. Ik kööp keen Botter wedder van di! – Miendaag nich!

BOTTERWIEV sett't de Handen in de Siden. Du büst mi jo en snaaksch Deert! Du köffst keen Botter wedder van mi?

FRU kriescht. Nee, kannst' nich hören!

BOTTERWIEV wiest mit en'n Finger na de Stern. Di burrt woll hier baven wat, mien Deern? Odder hest du hüüt dien legen Daag?

FRU. Van een, de mi um so'n poor lusige Mark glieks bi min'n Mann verklatschen deit, kööp ik nix wedder. Ruut mit di!

BOTTERWIEV lacht ehr breed wat ut. Nu mutt ik aver lachen! So'n Spijöök hebb ik lang nich hatt! Mit veniensche Betonung. Du wullt mi ruutsmiten? Du mi?[45]

FRU. Dat hest' al dreemaal höört! Aver du büst wat dickfellig.

BOTTERWIEV neger an ehr ran. Du wullt mi de Doer wisen? Du mi? Ik glööv, du vergittst, mit wän du spräken deist, mien gode Deern. Ik bün Bottermeiersch hüüt as alle Daag! Ik meen, du warst di doch en bäten begripen in dien Grulligkeit, wenn ik di dat scharp int Ohr fluster.

FRU. För mienwägen kannst du den Düvel sien Grootmoder wäsen! Um so'n poor lusige Mark laat ik mi van en Botterolsch nich so behanneln. Un so'n ole Klatschwiver holl ik mi van de Doer.

BOTTERWIEV. Kumm man wedder to di, mien Deern! Dat is sach bäter. Wat meenst', wenn ik nu würklich so oevelnähmsch bün un laat mi ruutsmiten?!

FRU. Wenn dat man doon wullst!

BOTTERWIEV mit en höhnsch Lachen. Dor hebb ik doch ken'n Schaden van! Dat glööv man jo nich, mien gode Deern. Wat meenst', wenn ik gah un loop buten din'n Gnattsche oever'n Stävel un fang mit den an to snacken un kaam den so bi Wäg lang ook up den doden Bahnmeester un di to spräken. Un pack denn maal allens ut, wat ik so in mien Hart sien binnerste Laad verstäken hebb. Wat meenst' dorto, mien Deern?

FRU. Pah! Dat ward di väl helpenl Wat du den in een Stunn intrechtert hest, dat räd ik em in fiev Minuten wedder ut. Dormit maakst' mi nich bang. Un wat wullt du em ook groot Nies vertellen? All, wat du em vörkauen wullt, dat hebbt em anner ole Klatschwiver ook al vörlagen.

BOTTERWIEV. So! Un dat mit den Jung? Meenst', dat em dat ook wat Oles is? Hä?

FRU maakt en Bewägung mit den Kopp, will gau wat seggen, weet sik aver glieks to möten. Och – mi is nix to bewisen! Un dat Goer is dood.

BOTTERWIEV. Nix to bewisen, seggst'? Mien gode Deern, wenn ik de Mund updo un anfang to vertellen, denn is allens bewiest van'n Kopp bet tenns de Föten. Un wenn dat allens luudmärig ward, denn steiht de hele Stadd up'n Kopp un spaddelt mit de Been, dat de Engel in'n Himmel en Blickspäl hebbt as van Anfang de Welt noch nich. Un dien Gnattsche un du ji koent ju denn man vör Schaam un Schann in den deepsten un düüstersten Soot verkrupen.[46]

FRU de al bilütten lütter ward. Du warst allens vör Gericht verträden möten.

BOSTTERWIEV lacht asig un höhnschen. Gericht? Mien gode Deern, scheet man nich glieks mit so'n grote Kanoon, di künn sülvst de Kopp dorvan brummen warden. As wenn twüschen uns twe en Gericht wat to doon hadd! Dor mutt ik aver lachen!

FRU mit en lesten unsäkern Versöök, sik de Olsch van'n Liev to hollen. Wat du alleen seggst, gellt gor nix! Dat is eenfach Naräd un Klatsch! Nix kannst du di betügen laten! Du maakst mi nich bang! Un ik laat mi ook nich lenger van di an'n Leid hollen! Ik will nix mehr mit di to doon hebben!

BOTTERWIEV. Och! Kiek maal an, wat du seggst! Un du glöövst, ik laat mi man maal även van di as en Lünk mit en Handklapp van de Doer jagen? Mien gode Deern, so lichte Woor bün ik nich, ik hebb mien gode hunnertsoevenuntachtig Pund an'n Liev sitten, dat is Gewicht, dat is di keen Handvull Plünnen un Knaken, dat man mit'n minnachtig Handgebärd in'n Rönnsteen smiten kann. Du leve Tied! Ik bruuk man bloot to vertellen, wat ik allens twüschen di un den Bahnmeester hen un wedder dragen hebb, dat is vör den Anfang al dicke noog. Un wat ik segg, mien gode Deern, dat steiht up faste Been as ik sülvst.

FRU neeg bi't Hulen. Loegens! nix as Loegens!

BOTTERWIEV. Och, du kannst bina so schöön van Loegens spräken as de Preester in de Kark. Aver in de Stadd givt dat noch de Moder Griepsch, en bannig kloke Olsch, mi de wi twe al ofteens tosaamkamen sünd in wichtige Saken. De bruuk ik bloot mit een Oog en bäten drang antokieken, denn so betüügt de mi allens, wat ik will. Un de betüügt mi denn toeerst, dat –

FRU sackt up dat Sofa, leggt de Arms up den Disch, den Kopp up de Arms un huult loos, wiel se tenns ehr Kraft steiht. O nee – nee –

BOTTERWIEV spält de Duursame. Och, mien gode Deern, nu fangst' an to roren? Dat deit mi in de Seel leed! Aver jo, roor man, denn bruukst' nich to sweten, denn kriggst' up de Wies Luft! Un Luft mutt dat Goer jo hebben, dat is dat eerst Beding för de Gesundheit un de Rendlichkeit. Neger an ehr ran. Aver dat du all din'n Gramm un Grull, den du bi din'n olen Gnattsche daalslaken hest, up dien ool gode Bottermeiersch utspeen wullt, dat is nich nett van di. Dat laat ik mi ook gor nich ankamen, weeßt du, dat treck ik in as Drögeldook. So, so, so! Nu snucker di maal deger den ganzen Brass van Harten, dat helpt. Ik kaam[47] wieldeß bi un legg di dien Botter up'n Töller – Geiht na Koek un haalt'n Töller un en Mest.

FRU blivt mit den Kopp up den Disch beliggen un snuckert vertwifelt un bedwungen ehren Strämel to Enn.

BOTTERWIEV in gröttste Harten- un Selenroh, langt mit dat Koekenmest un mit den Dumen dre Stücken Botter ut ehr Kiep un leggt jem up den Töller. Düsse Wääk is de Botter maal wedder to schöön; dat woer schaad, wenn du dorvan keen afkrigen süllst. Lickt Mest un Dumen af. So good is se al den ganzen Winter nich wäst. Man markt ook an de Köh, dat dat Fröhjohr kamen deit. So! Aver, mien gode Deern, nu mußt du ook maal wedder uphören, sünst roorst du di dien smucken Ogen toschann, mit de du all de Mannslüüd achter di antrecken deist. Un wat denn woll de swarte Lühring seggen wöörd, wenn du –

FRU kummt wedder hoog. Meiersch, ik bidd di, nu pier mi nich mehr!

BOTTERWIEV. Wat? Ik di piren? Mien gode Deern, ik süll di piren? O Gott! All mien Daag hebb ik noch kenen Minschen nich piert. Bloot mi hebbt de Lüüd jümmer wat antohechen un an'n Tüüg to flicken. Dat geiht all de goden Minschen so. Dat kennt man al. Aver dat du nu ook noch so mit mi anfangen deist, dat hadd ik mi miendaag nich drömen laten. Un allens bloot, wiel dien gnadderigen Barrjärenschuver oever de poor Mark Bottergeld dull as en stöten Bull woorden is.

FRU. Dor haddst' ook dat Muul oever hollen kunnt. Wat böögst' em denn dat bi!

BOTTERWIEV. Mien gode Deern, kunn ik denn ahnen, dat he gliek so upblaken wöörd oever dat, wat ik so ganz blangbi seggen deed! Nee, mien Deern, dat weer nich schöön van di, dat du mi um so'n dummerhaftigen Kraam glieks den Stohl vör de Doer setten wullst! Dat hebb ik doch vör all mien Fründschopp – weet Gott! – nich verdeent! Un wenn ik wull, denn künn ik doroever mien blödige Tranen wenen; aver ik will't lever laten, sünst kregen wi hier Oeverswemmung in'n Huus, un wat to väl is, is to väl, dat säd ook de Köster, as he mit den dunen Doetz in den Jüüchenpool fullen weer.

FRU bringt de Botter in de Koek.

BOTTERWIEV deckt de Kiep wedder to. So! Sühst' woll, Schütt, dat treckt sik all na'n Liev, meen de Snider, as, he dat Büxenbeen int Ermellock neiht hadd. Dat hadden wi wedder kloor, mien Deern. In de Koekendoer. Un wat ik noch seggen wull:[48] Hüüt kaam ik ook to'n eersten Maal bi den nien Bahnmeester. Hest em al sehn?

FRU ut de Koek. Nee, de is noch nich hier wäst. Ik bün ook gor nich nieschirig up em. Ik hebb noch noog um den doden uttostahn.

BOTTERWIEV as baven. Jä, weeßt du, dat is so een, de uns' Ort Lüüd jümmer ünnernäsig hollen deit un keen Woord plattdüütsch sprickt. Aver wat grabbelst' denn in dien Pottschemonutsche rum, mien gode Deern? Laat dat doch, wenn dat hüüt nich maken kannst.

FRU. Nee, nee, nee! Ik hebb dat; dörtig Penn kannst' mit sach wedder ruutgäven. Kummt rin.

BOTTERWIEV stickt in un givt ruut. Hett dien ool Gnatzkopp di denn soväl Larm maakt um de poor anschräven Mark Bottergeld?

FRU. Och, die bärt jo mennigmaal, as wenn he sin'n Klook nich mehr hadd. Dat Supen fangt he ook noch an, un ut'n Huus lett he mi oeverall nich mehr. Ik weet nich, wat de egentlich hett.

BOTTERWIEV lurig. Dat is sied de Tied, as de Bahnmeester versapen is, nich wohr?

FRU. Jo, van den Avend an.

BOTTERWIEV luurt er van de Sied an. So. Un he hett jo doch den Bahnmeester mit de Lantücht noch'n Strämel längs brocht. Hest' nich so seggt?

FRU nickkoppt.

BOTTERWIEV. Un nu lett he di nich ut'n Huus?

FRU. Nee, mi schient meist, he mag hier nich alleen wäsen; ik glööv, he gruut sik.

BOTTERWIEV. Meenst' dat, Deern? O nee, dat ik nich lach! Aver vör wat süll he sik denn gruun? De dode Bahnmeester besöcht em doch heel wiß nich, de kööm ehrer maal to di. Wat meenst'?

FRU. O nee, de kann mi ook geern van'n Liev bliven!

BOTTERWIEV. Jä, aver wat süll denn dien Olen för Brummers in'n Kopp hebben?

FRU treckt de Schuller. Wenn ik dat wüß!

BOTTERWIEV. Och, Deern, dat mutt doch ruuttokrigen sien! Ik süll an dien Städ sien, denn so hadd ik em dat al lang afluurt.[49]

FRU. Dor bün ik ook al achter an. Un ik krieg dat ook noch ruut, un denn – – Na, laat! An'n Finster. Wenn ik bloot den verdreihten Keerl nich heiraadt hadd!

BOTTERWIEV. Jä, mien gode Deern, ik hadd di ook geern en'n annern anschafft, aver du haddst domaals nich lang Tied, noch koersch to wäsen, un he weer jüst so'n unbedarvten Hansjoochen, as dat sien muß, en annern woer di nich so licht up'n Liem gahn.

FRU. Wenn ik ahnt hadd, dat de as en Türk vull Iversüük sitt, hadd ik mi likers noch besunnen. Un wenn ik nu doran denk, dat ik mit em hier mank de Fuhren noch Johren un Dag sitten sall – o nee! – denn künn ik dull warden.

BOTTERWIEV. Jä, denn loop em weg.

FRU. Un wat bün ik denn? En weglopen Wiev kickt ook jedereen scheev an. Dat best woer wäst, wenn he staats den Bahnmeester afsuust woer, denn hadd ik nu mien Pangschoon eerst maal, un denn so wull ik woll sehn, wat ik mi nich en'n toleggen kunn, de mi na min'n Smack is.

BOTTERWIEV nimmt de Kiep up'n Puckel. Jä, mien gode Deern, den giv em Rottengift! Dat helpt!

FRU mit en verfeert Gebärd. O Gott – Meiersch!

BOTTERWIEV. Odder – arger em bilütten dood. Ik wöörd em soväl van Spöken vertellen, dat he sik vör Bang un Gruun upknüppen deed. Dor mußt' ook achter kamen, mien gode Deern, wat he egentlich hett. Ik hebb so mien Gedanken, weeßt du, aver man dörft nich allens seggen, wat man denkt, glöövt un weet. Ik meen man bloot: Dat mutt wat mit den Bahnmeester sien.

FRU kickt ehr sturr in de Ogen. Mit den Bahnmeester – jo – dat hebb ik ook al dacht.

BOTTERWIEV. Du mußt tosehn, dat du em up jichtens een Wies ünnerkrigen deist. Dat hebb ik di bi mien dre Mannslüüd glieks in de eersten Daag afmaakt. Un denn deist' mit em, wat du wullt. Aver eerst mußt' wat hebben, mit dat du em fastleggst as den Hoffhund an de Käd. Du mußt ruutkrigen, vör wat he Bang hett. Ik süll du sien – na! Denn dat will ik di man seggen, mien gode Deern, wenn du nu nich tosühst, dat du Oeverwater kriggst, denn maakt he di noch dull.[50]

FRU. Jo, jo, so geiht dat ook nich lang mehr good. Lüstert na achtern. Pst! Dor is he al! O Gott, un ik wull noch ehrer weg. Nu hest du mi so lang uphollen.

BAHNWERTER in Deensttüüg, kummt achtern rin. 'n Dag, Bottermeiersch!

BOTTERWIEV. 'n Dag ook! Na, hest' dien Streck wedder afstävelt? Weren keen Schruven loos?

BAHNWERTER. Bloot een; aver de ool Schruuv kann keen Minsch fastkrigen.

BOTTERWIEV. Wat is denn dat för een? Sitt de in din'n Kopp?

BAHNWERTER hengt de Mütz an den Haken bi de Slaapstuvendoer. Nee, de ool Schruuv büst du!

BOTTERWIEV lacht. Och, du ool Gnatzkopp!

BAHNWERTER. Hest' dien Botter betahlt krägen?

BOTTERWIEV. Wat süll ik woll nich! Aver dat is jo nich dien Saak!

BAHWERTER. Dat is nich mien Saak? Ik sall ehr man äten, un ik mag keen unbetahlte Botter, de ward mi in'n Hals joeken. Sett't sik int Sofa. Nu maak man to, anner Lüüd woelt ook noch Botter up Brood hebben.

FRU. Geihst' glieks na Stadd, odder hest' noch'n annern Weg, Meiersch?

BOTTERWIEV. Jo, mien Deern, ik mutt hüüt noch na'n hogen Kamp rup.

FRU plinkt ehr mit de Ogen to. Dat's schaad! Ik hadd sünst mit di gahn kunnt. Ik mutt ook noch na Stadd.

BOTTERWIEV. Na, denn 'dschüüß ook! Ik mutt man maken, sünst geiht mi dien Biethund noch an de Been. Mit'n veniensch Lachen achtern ruut.

BAHNWERTER hett sien Piep herkrägen. Wat seggst'? Du wullt noch na Stadd?

FRU. Ik will nich, ik mutt. De Kaffe is up'n Rest, un denn mutt ik Wull hebben.

BAHNWERTER. Dat kann ik di jo morgen mitbringen, denn mutt ik na den nien Bahnmeester wägen de ool Barrjär achtern bi den swarten Weg.[51]

FRU. Och wat! Denn bringst du mi wedder nidi de richtige Wull as lest, un denn givt dat nix as Stried un Arger. Ik gah lever sülvst. Hüüt vörmiddag paßt dat ook graad good.

BAHNWERTER. Tüünkraam! Giv du mi man de richtige Proov mit, denn bring ik di ook de richtige Wull. Dorum bruukt wi nich en'n Dag achtern annern na de Stadd to büxen.

FRU. Dat seggst du mi jedes Maal. Sied den Bahnmeester sien Greffnis bün ik de ganze Wäk nich wedder na Stadd kamen.

BAHNWERTER stickt sien Piep an. Is ook nich nödig.

FRU. Dor quäl ik mi ook noch lang um, wat du dat nödig odder nich nödig findst! Ik maak mi eenfach trecht un gah loos. Ik bün doch nich dien Goer. In de Koek.

BAHNWERTER kickt sik schu un mit fluckerige Ogen um un kummt in Enn. Nee, Wiev, du geihst nich weg! Dn lettst mi hier nich alleen! Un wenn ik di insluten sall!

FRU kummt trügg, hett de Schört afnamen. Wat is dat? Du hest Bang, hier alleen to bliven? Nu sleit't dörteihn!

BAHNWERTER argerlich, dat he sik verraden hett. Welkeen seggt di, dat ik bang bün? Vör wän sall ik Bang hebben? Dreck hebb ik! Du sallst nich na Stadd, ik will't nich hebben.

FRU. Glöövst du egentlich upstunns, du kannst mit mi rumstöten as mit'n Stävelknecht? Hä? Dat räd di man wedder ut! Dor weet ik mi gegen to wohren! Un wenn du nich alleen in'n Huus sien magst, denn nimm di doch den Hund so lang in de Stuuv, dat de di de Spökels van'n Liev bitt. Geiht in de Slaapstuuv.

BAHNWERTER mit schue Blicken na alle Kanten achter ehr an na de Slaapstuvendoer. Welkeen hett di seggt, dat ik Spökels seh? Halv banghaftig, halv vertwifelt. Wullt du mi ook noch för Narren hebben, verdreihtes Wiev?

FRU ut de Slaapstuuv. Denn bär di ook nich as en Narr. Dat kummt aver bloot van dien Supen, dat du in leste Tied anfungen büst. Dat kannst' nich af. Dat büst' nich wennt. Duurt nich lang, denn sühst' witte Müüs lopen. Mit so'n Banghaftigkeit fangt dat bilütten an.

BAHNWERTER bölkt as'n Oß. Ik segg di: Ik will dat nich hebben, dat du na Stadd geihst! Du treckst di wedder ut!

FRU kummt mit Jack un Koppdook wedder ut de Slaapstuuv un kreiht em ook so luudhals an. Ik ward di noch lang fragen, du[52] verrückte Keerl! Laat mi ruut, segg ik di, sünst maak ik hier'n Larm, dat man dat milenwied hören kann!

BAHNWEITER bölkt noch duller. Ik sluut di in, wenn du nich hören wullt! Ik ward di wisen, welkeen hier Mann in'n Huus is!

FRU as baven. Du büst mi'n schönen Mann, de sik van gemene Klatschwiver heel un deel to'n Narren maken lett! Du süllst di wat schamen, hier so'n Larm to maken um so'n Goerenkraam! Schamen süllst' di! Un ik gah doch na Stadd! Un wenn ik ut'n Schorsteen stigen sall!

HOLTVAAGT kummt gau achtern rin. Kinnerslüüd, ji groelt ju jo an, dat man't wied oever de Streck weg hören kann. Wat is denn bi ju al wedder loos?

BAHNWERTER. Se sall nich na Stadd!

FRU. De Keerl hett'n Vagel! Ik laat mi nich van em as'n Deenstdeern in'n Huus insluten. Ik hebb wat to besorgen, un ik gah na Stadd. Dat will ik maal sehn, wat mi hier een hollen kann!

BAHNWERTER up ehr to. Dat will ik di wisen, dat ik dat kann.

HOLTVAAGT holt em trügg. Begriep di, Jörs! Kumm, ool Jung, sett di daal un laat di begööschen. Ik will dat Deert maal in de Mangel nähmen! Schuvt em upt Sofa daal.

BAHNWERTER. Se sall nich weg! Se sall mi nich alleen in'n Huus laten!

HOLTVAAGT markt up. Du wullt nich geern alleen wäsen? Good, denn bliev ik solang bi di, ool Jung.

BAHNWERTER. Ik bün nich bang. Dorum bruukst' nich to bliven. Se sall bloot wägen den Klatsch nich na Stadd.

FRU. Nix as verrücktes Tüüg hest' in'n Kopp. Ward nich lang duurn, denn hest' ganz'n Vagel un sühst' Spökels an'n hellichten Dag. Na Koek rin.

HOLTVAAGT bi den Bahnwerter. Laat ehr, Jörs! Räg di nich up, ool Jung! Kumm, bliev sitten! Du bäverst jo an'n ganzen Liev. Wat mußt' di um so'n uprüttsig Deert so in Grulligkeit bringen! Is jo de ganze Kraam nich weert. Bliev man sitten. Ik hebb Tied. Ik bliev solang hier, as se na Stadd is. Höörst'?!

BAHNWERTER givt sik up den Holtvaagt sien sachtmödig Tospräken un sackt in de Sofahuuk trügg. Jo – jo – wenn du dat wullt, denn mag se för mienwägen to'n Düvel gahn! Ik – ik –[53] aver ik bün nich bang – So'n Tüünkraaml Wat süll ik woll bang wäsen!

HOLTVAAGT. Nee, nee, glööv ik ook nich!

FRU mit'n Korv an'n Arm, kummt ut de Koek. So. Ik gah nu weg.

HOLTVAAGT geiht na ehr ran. Gah na Stadd. Ik bliev solang bi em. Aver dat segg ik di: Wat du up af wullt, dor will ik di denn doch'n Sticken vörstäken!

FRU smitt den Kopp in de Nack un geiht na achtern. Pah! Wat ik will, dor sall mi nüms in towedder sien! Ook mien Ohm Holtvaagt nich! Ruut.

BAHNWERTER mit de Fuust up'n Disch. O – ik kunn dat Deert mennigmaal dood haun! So kann de en'n in Gramm un Grull bringen!

HOLTVAAGT de Flint un Mütz un Stock in de Huuk up de Avenbenk laten hett, steiht bi em. Jo, jo, ool Jung, dat kann ik di toglöven, de Deern hett den Düvel in'n Balg. Aver segg mi bloot um allens in de Welt, wo kannst du miteens so'n Bang krigen, hier alleen in'n Huus to bliven?

BAHNWERTER kummt in Enn. Ik hebb keen Bang – vör'n Düvel nich! Snack doch nich! Wat süll ik bang sien! He kann mi nix! Gor nix kann he mi anhebben! Un wenn he ook jümmer achter mi ranspöökt! Un wenn he ook nachts umt Huus rumluurt. He is dood! Inkuult hebb s' em! Deep in de Eerd liggt he! Wat süll ik för den Bang hebben! Keen Spierken Bang hebb ik vör den! De hebb ik in'n Läven nich vör em hatt, un de hebb ik ook nu in'n Dood nich!

HOLTVAAGT. Sallst' ook nich, mien gode Jung! De kann di ook nix. Hest' ganz recht in. Den laat sik man um sien ewige Seligkeit kümmern. De kummt di nu nich wedder oever de Doer. Aver du mußt di nu ook to Roh gäven oever den Kraam. Du mußt de Deern nu ook Gelägenheit gäven, dat se sik up ehr Best besinnen kann. Du mußt nu nich jümmer wisseweg mit ehr krakählen. So in'n Ruff un up'n Stutz kann man doch ut keen Kreih en Lark torechtschoostern. Un denn ook dat dummerhaftige Supen mußt' laten. Dat bringt di jo ganz ut'neen. Dat kannst du doch up de Duur nich af.

BAHNWERTER. Ik mutt'n Koem hebben. Ik mutt dat bedüsen in mi, wat mi sünst as'n dull Deert territen deit! O Minsch, Holtvaagt,[54] wenn dien Süsterdochter maal för dat, wat se ut mi maakt hett, bi unsen Hergott instahn sall, denn kann se noch maal bannig in de Kniep bi kamen!

Buten Signaalklocken.

BAHNWERTER. Nu mutt ik ruut. Steiht up un langt na de Mütz. Aver dat ik bang bün, dat bruukst' nich to glöven, mien gode Holtvaagt. För mienwägen bruukst' di nich uptohollen. Ik ward mit em fardig ook in'n Dood. Ik bün jo ook in'n Läven mit em – He geiht achtern ruut.

HOLTVAAGT schüddelt den Kopp. Wat kann so'n Aastüüg ut'n goden Keerl maken! Maakt en poor gaue Schräd up dat Telefoon to. Aver ik will doch maal versöken, wat ik dat slimme Schicksaal nich doch noch uphollen kann! Nimmt dat Telefoon in de Hand un sprickt rin. Is Telegrafist Lühring noch up Staatschoon? – So, will jüst weggahn. He müch maal up en poor Wöörd rankamen. Bloot so in de Ulenflucht will ik em wat seggen. – Woelt se so good wäsen! – – – Jo – hier! Nee, dat is nich de Bahnwerter, dat is de Holtvaagt, mien gode Herr Lühring. – – – Wat dat deenstlich is, dat ik van Se will? – Aver säker. Dat is lieksterwelt so deenstlich, as dat weer, wat se hier vör'n gode halv Stunn mit mien Süsterdochter spraken hebbt. – – – O, o, o! Man jümmer suutje mit de jungen Peerd! – Jo, jo, bün glieks fardig. Toeerst sall ik Se seggen, dat Se hüüt up mien Süsterdochter nich töven bruukt. Se hett doch keen Tied to kamen. To tweed segg ik Se dat: Wenn Se Bahnwerter Jörs sien Fru noch lenger nasnüffelt, denn spräk ik maal mit den Staatschoonsvörsteher odder schriev an Se ehr Direkschoon. Un mien Woord hett Klomm, dor koent S' up af. Denn sünd Se in en poor Daag versett't un oever alle Bargen, so gau as Haas, wenn de Hund blafft. Un to drüdd: Wenn ik Se likers noch maal hier in Bahnwerter Jörs sien Revier rumströpen un rumhahnjökeln seh, denn kriegt Se soväl Schacht, dat Se sik annerdaags van de egen Ribben un Schinkens Moerbraden sniden koent. Fardig! Hengt an.

Dat Telefoon klingelt wütig.

HOLTVAAGT lacht höhnschen mit en Gebärd, as wenn he seggen wull: Dat hest' weg!

Buten kummt dat Rullen van enen Tog as en Gewidder neger un neger.