[123] In einer Tabelle liesse sich alles dergestalt abfassen. Und ich bitte wer sich nicht zuvor in solche Ordnung einlässet / der bleibe nur davon / und vermenge sich nicht mit dem Büchermachen.
[123] JACTANTIÆ, cujus impræsentiarum consideratio reqviritur, observanda.
DEFINITIO. Jactantia est deprædicatio propriæ præstantia in excessu peccans, ac propositam sibi habens utilem aliorum amicitiã.
DIVISIO
respectu Subjeti, s. hominis jactabundi, qvi esse solet
Eruditus
Miles
Mercator
Oeconomus etc.
respectu Objecti personalis s. hominis qvem decipere conamur. & vero decipimus.
Superiorem,
Æqvalem,
Inferiorem.
Et ex ejusmodi Personis
Publicam vel privatam.
Virum vel Fœminam. etc.
[124] respectu Objecti realis s. rei qvam jactamus: qvæ vel est.
Eruditio,
Prudentia,
Nobilitas,
Opulentia,
Amicorum copia,
Honor,
Res gestæ.
Imo apud malos, audacia & occasio peccandi.
respectu Formæ s. Excessus.
Aliqui minus excendunt, qvi magis jactãt ea qvæ minus adsunt.
Aliqvi magis excedunt qvi mentiendojactãt qva planè absunt
respectu Modi, cujus interventu excedimus.
Aliqvi suis verbis se magnifaciunt.
Aliqvi subornant debuccinatores.
Aliqvi vel editis libellis vel ostensis Adulatorum epistolis tentant honoris aucupium.
Pertinet huc fallacia, sub virtutum larva qvodvis flagitium vel excusans, velprobans
[125] respectu Finis s. Amicitiæ utilis.
Aliqvi cupiunt promoveri.
Aliqvi post acqvisitam promotionem altius extolli.
Aliqvos vel delicatum prandium, vel accidens qvoddam lucellum allicit.
MEDICINA.
ANTECEDENS qvæ morbi naturam aperit his regulis
1. Jactantia reportat ludibrium eorum, qvi deprehendunt vanitatem.
2. Reportat odium eorum, qvi suam præstantiam intelligunt impugnari.
3. Reportat periculum & damnum, erumpentibus odiis: nec tamen meretur commiserationem, commune alioqvi miseriæ solatium.
CONSEQVENS, quæ expellendi morbi, restituendæq; sanitatis media suppediat, qvæ sunt Generalia.
[126] 1. Omnia sunt dona Naturæ & Fortunæ, seu ut Philosophus Christian 9 loqvitur, dona Dei: cur igitur ea jactemus tanqvam nostra?
2. Fudamentum jactantiæ vel vanitas est vel mendacium: cur igitur nostram fortunam credamus rei minus constanti?
3. Vivimus in statu imperfecto: Qvamobrem siqvis nimiam sibi tribuat perfectionem, simplicitatis arguitur qvæ ulterius pergere nititur, qvam pemittit conditio humana.
Specialia
Qvæ diriguntur ad singulas Circumstantias actionum & Personarum. e.g. Cur jactabundus es in Aulâ, siqvidem Aulici superbis delectantur maximè, qvod proximum habent gradum ad statum Morionis? Cur jactabundus es Doctor apud tuos Auditores, cunc[127] isti ad annos discretionis progressi, tuam execraturi sint vanitatem? etc.
Buchempfehlung
Der 1890 erschienene Roman erzählt die Geschichte der Maria Wolfsberg, deren Vater sie nötigt, einen anderen Mann als den, den sie liebt, zu heiraten. Liebe, Schuld und Wahrheit in Wien gegen Ende des 19. Jahrhunderts.
140 Seiten, 7.80 Euro